معنی حقیقی قبر

قبر برای انسان مؤمن برکاتی دارد که نباید از ان غافل بود . به طوری که در رابطه با ان باید گفت : « قبر ؛ محفل انس با چهره باطنی خود و آزاد شدن از چیزهایی است که ما را به خودشان مشغول و به خودمان غافل کرده اند . قبر ،محل تنهایی انسان با خویشتن خویش است ، ونشناختن قبر ، یعنی در غربت دنیا عمر را از بین بردن و نسبت و نسبت به آن خانه تنهایی بی تفاوت بودن .

آزاد شدن از زمان و مکان و از امروز و فردا ، بهترین شرایط بودن را فراهم می کند و این در « قبر » عملی می شود ، به شرطی که در زندگی دنیایی از قبر غافل نباشیم و گرفتاری خود را در امروز و فردای دنیا ، زندگی نپنداریم . وقتی از زمان و مکان آزاد شدیم ، تمام افق های هستی در مقابل ما نمایان می شود و همه چیز ماوراء حجاب های زمان و مکان خود را به ما نشان می دهد . با شناخت قبر و قواعد و شرایط می فهمیم که خانة ما دنیا نیست و کار ما هم آراستن و پیراستن دنیا نمی باشد .

وطن ما در افق حقیقت است ، یعنی سُکنی گزیدن در عالمی که حجاب زمان و مکان آنجا نیست و این از قبر شروع می شود تا به بهشت ختم گردد . هر کس که در زندگی دنیایی با قبر انس ندارد بهشت ندارد و آنکس که از قبر فراری است از بهشت محروم است . ائمه دین با کلماتشان در رابطه با قبر ، دروازه وطن ما را به روی ما می گشایند تا خانة دروغین دنیا ویران شود و یا ویرانی اش برای ما در دنیا آشکار گردد .خانه قبرما را به اصل خود می آورد و اگر دنیا منهای قبر و قیامت دیده شود ما را از اصل خود دور می کند و به همین جهت است که با یاد قبر ، دنیا خانه غربت ما می شود و نه خانه انس ما . ما در دنیای منهای یاد قبر بی وطن خواهیم بود .

اسلام می خواهد ما از بی وطنی نجات یابیم و لذا ما را متوجه وطنی می کند که در ان وطن ، با حقیقت چه بخواهیم و چه نخواهیم روبه رو خواهیم شد .آن هایی که گرفتار دنیای دارای زمان و مکان بوده اند ، از حقیقت قبر یعنی از زیباترین نحوة وجود ، در هراس اند . نگرانند که بندهای انگشتان شان می گسلد و در فقدان فرزند و همسر به سر خواهد برد غافل از اینکه تا این چیزها رو در روی ما هستند ، حقیقت ؛ که فوق این ها است برای ما رخ نمی نماید ، و تا در همین دنیا با عالم قبر انس نگیریم و این جدی ترین وطن را مزمزه نکنیم هرگز نمی توانیم در گذر کردن از دنیا تصمیمی قاطع اتخاذ نماییم . آن هایی که قبر را نمی شناسند ، دنیا را می چسبند و دقیقاً گرفتار آن قبری می شوند که ازآن گریزانند . و آن هایی که قبر می شناسند و متوجه آن عالم زیبای بی زمانی و بی مکانی شده اند ، به جای آن که از قبر هراسناک باشند از دنیا گریزانند . در فرهنگی که نفسیات حاکم است دیگر قبر خانه عبرت و شرایط انس با و حقیقت نیست ف می گویند بهتر است از قبرسخن نگوییم و گرنه عیش نفسانی ما منقص می شود .

می گویند از زندگی سخن بگویید و نه از قبر . عجب ! مگر قبر محل اصلی زندگی ما نیست . وقتی صدای قبر را درست شنیدیم ، با خود جدی برخورد می کنیم و آن وقت ناصح خود خواهیم بود و می توانیم برای خود درست تصمیم بگیریم » .

 نوشته شده توسط محمد جوانمردی در سه شنبه 88/7/28 و ساعت 11:18 عصر | نظرات دیگران()

تفسیر قرآن حضرت آیت الله خامنه ای

یقین به آخرت ، اثبات قیامت

در منطق اسلام ، اعتقاد منشأ عمل است

اما اعتقاد در منطق اسلام باید منشأ عمل باشد ، چون ما در محدوده‌ی اعتقادات اساسی اسلام ، اعتقادی که به عمل ارتباط نداشته باشد نداریم و توحید ، اعتقاد به وجود و وحدانیت خدا ، منشأ مجموعه‌ای از قالب‌های زندگی است و آخرت هم همین‌طور است . زندگی برای کسی که اعتقاد دارد مرگ آخرین مرحله‌ی حیات اوست با هدف و با کیفیت و روحیه‌ خاصی است و برای کسی که ‌معتقد است مرگ پایان بخشی از زندگی است با هدف و جهت و روحیه دیگری است . فرق می‌کند که انسان فردائی و ماورائی پس از پایان این ساعت برای خودش معتقد باشد یا نباشد و فرق می‌کند که شما درسی را که می‌خوانید معتقد باشید این درس پس از یک ساعت ، س از یک روز، پس از یک سال ، پس از بیست سال به کار شما خواهد آمد ، یا معتقد باشید که نه ، هرگز به کار شما نخواهد آمد . فرق است بین این که انسان بداند در این زندگی هر حرکتی که از او سر می ‌زند یا هر سخنی که می‌گوید ، یا هر تلاشی که می‌کند ، حتی هر عدم تلاشی ثبت می‌شود . این ثبت خواهد شد اگر هم تلاش نکردید ، یعنی ایستادید ، یعنی ایستادید تماشا کردید تا او بمیرد این هم ثبت می‌شود، حتی بالاتر از این : هر نیتی که شما بر دل می‌گذرانید ثبت می‌شود. و لذا کسی که به این اعتقاد دارد یک جور زندگی می‌کند ،‌آن کسی هم که معتقد است نه آقا هر کاری که خواستی بکن ، حداکثر اگر قانون و حکومتی هست ، مواظب باش مردم نفهمند ، ‌این یک جور دیگری زندگی خواهد کرد و یقین به آخرت زندگی را در یک جهت خاصی حرکت خواهد داد .

پس بزرگترین تضمین کننده‌ی سلامت عمل و سلامت اندیشه و روحیات انسان و مصلحت‌های انسانی اعتقاد به آخرت است و اعتقاد به اینکه همه‌ی این چیزها یک روز فی‌رق منشور( 3 – طور ) در یک دفتر گشوده شده‌ای عرضه خواهد شد . بلکه حتی طبق آیات قرآنی هر یک از این اعمال تجسم پیدا خواهد کرد . ولذا قائل بودن به آخرت صرف یک اعتقاد محض نیست که حالا بگوئیم یکی عقیده دارد ، یکی هم عقیده ندارد چه فرقی می‌کند ؟ دو نفر آدم هستند ‌در جوار همدیگر زندگی می‌کنند ، ‌این عقیده دارد دیگری عقیده ندارد ،‌ نه این چنین نیست ! شما در اصول عقاید اسلامی، عقیده‌ای که منقطع باشد از زندگی و از عمل اصلاً ندارید و اعتقاد به آخرت و اعتقاد به قیامت و اعتقاد به محاسبه و پرس و جو و اعتقاد به جزا برای هر عمل و یقین به اینها،‌تأثیرات زیادی در زندگی دارند و زندگی را شکل خواهند داد. لهذا، همانطور که در قرآن هست: یکی از اولین کارهای ادیان این است که عقیده را در ذهن مردم قرار بدهند و به مردم تفهیم کنند که زندگی شما با مرگ پایان نمی‌پذیرد،‌بلکه بعد از مرگ هم، زندگی و حساب و جزا است، و به انسانها بفهمانند که اینجا صحنه‌ی عمل است و آنجا برداشت از عمل . پس اعتقاد و یقین به آخرت هم یک مسأله است . البته این یقین را از کجا باید حاصل کرد برای اصل قیامت ؟ یعنی اینکه پس از مرگ زندگی به انسان برمی‌گردد و انسان مورد محاسبه قرار می‌گیرد و به خاطر کارهای بد مجازات می‌شود و به خاطر کارهای خوب پاداش می‌بیند ، اصل این معنا با برهان عقلی قابل اثبات هست ، علاوه بر اینکه نقل هم که سخن پیغمبران باشد پشتوانه‌ی این اعتقاد است.

به این معنا که وقتی شما پیغمبر را قبول کردید ، وحی او را قبول کردید و وقتی او به شما گفت قیامت هست ، بطور طبیعی از او می‌پذیرید ، ولو عقل شما هم شما را به او رهنمون نشود. ولی عقل هم رهنمون می‌شود . یعنی اگر کسی به خدا معتقد باشد ( البته اگر بخدا معتقد نباشد مسأله قیامت منتفی است ) امکان ندارد این زندگی را با مرگ تمام شده فرض کند، زیرا یک چیز ابتر و یک چیز ناتمام و یک حرکت ناقصی است. لذا حرکت کامل آن است که اولاً: پاداش کار خوبی را که می‌کنید ببینید‌ (در دنیا انسان پاداش نمی‌بیند) یا اگر کار بدی کردید سزایش را ببینید، این ظلمها، این جورها از آن طرف آن مجاهدتها و آن تلاشها و آن زحمت‌ها اگر خدایی هست باید پاداشی داشته باشد .

از نشانه‌های متقین یقین به آخرت است

« هم یوقنون » : و آنان به آخرت یقین می‌ورزند . یقین به آخرت نشانه‌ی متقین است و آخرت هم ، آن نشأه و مرحله‌ی بعد از دنیاست که چون متأخر از دنیاست به آن می‌گویند آخرت و دنیا چون مرحله‌ی نزدیکتر به ماست و الان ما در ان زندگی می‌کنیم به آن می‌گویند دنیا ، پس یکی از نشانه‌های باتقوا یا متقی ، یقین به آخرت است ، و بارها گفتیم: از ارکان و از اصول و از مایه ‌های اصلی تدین و تقوا یقین به آخرت است . که یک مرحله‌ والائی است ، ولذا گمان به آخرت کافی نیست .

برهان عقلی و برهان نقلی در اثبات قیامت

پس اعتقاد به قیامت ، از اعتقاد به خداوند قابل انفکاک نیست و اصل مسأله‌ی قیامت و مسأله‌ی آخرت این است که برهان عقلی و برهان نقلی هم دارد. اما برای جزئیات و تفاصیلش ما از عقل دلیلی نداریم و لذا بایستی نقل به ما بفهماند چه جزئیاتی در آخرت وجود خواهد داشت و قیامت چگونه است ؟ اینها را قرآن برای ما تصویر می‌کند که حساب انسان چگونه انجام می‌گیرد ؟ و اگر قرآن نگوید ، عقل ما راهی برای شناخت اینها ندارد ، که بهشت چه جورجائی است ؟ جهنم چگونه جائی است ؟ انسانها در قیامت چه وضعیتی دارند ؟ انسانها در قیامت چه می‌کنند ؟ آنها را عقل نمی‌تواند بفهمد اما صحنه ‌های زنده‌ی آنها را قرآن بیان کرده یکی از نویسندگان معروف مصری ( سید قطب ) در همین زمینه‌ها دو کتاب نوشته که یکی مشاهده ‌القیامه است ، یعنی منظره‌‌های قیامت . و او می‌گوید : قرآن اینجا از بیان عادی فراتر رفته و صحنه‌ نگاری می‌کند ( ترسی‌می‌کند ) واقعیت هم همینطور است ! انشاءالله با قرآن که یک قدری انس بگیرد ، آیات قیامت خیلی آیات عجیبی است ! و قتی انسانها آنها را باتدبر می‌خواند کانّه دارد صحنه‌ی قیامت را در مقابل چشم خودش از نزدیک مشاهده می‌کند و از طریق نقل می‌شود به این جزئیات رسید . این هم خصوصیات آخر ، و وقتی این خصوصیات تمام شد می‌فرماید : اولئک علی هداً من ربهم‌ (5 – بقره) این کسانی که این شش خصوصیت را دارند از سوی پروردگارشنا بر هدایتند و علاوه بر اینکه خود این خصوصیات نشانه‌ی هدایت الهی است خود اینها کمک می‌کند به هدایت یافتن انسان و مراتب راههای جدید و منطقه‌ای ناشناخته و حقایق تازه‌ای را به برکت این تقوایی که از اینها حادث شده از قرآن استنباط می‌کند و همانطور که گفتیم: این قرآن مایه‌ی هدایت متقین است این هدایت را از چه کسی و از کجا می‌آورند ؟ از قرآن . اولئک هم‌المفلحون (5 – بقره) و همانانند رستگار و کامیاب شوندگان . پس ، اول سوره بقره گفت : این قرآن وسیله‌ای برای هدایت است ، هدایت چه کسی؟ هدایت مؤمنین و یک تصور اجمالی از مؤمن (یعنی از متقین) در این آیات چند گانه‌ی اول سوره‌ی بقره به ما داد.

 نوشته شده توسط محمد جوانمردی در سه شنبه 88/7/28 و ساعت 10:57 عصر | نظرات دیگران()

نامه عمل 

با دقت در قرآن معلوم می شود که به عالم وجود « کتاب » اطلاق می شود و کل نظام هستی به یک اعتبار « کتاب » است . از طرفی از برزخی آیات چنین استنباط می شود که یکی از کتاب های عالم وجود ، کتابی است که تمام جزئیات اعمال و حرکات انسان و جلوه های باطنی آن ها در آن نگاشته می شود ،‌کتابی که آن جا نوشته می شود ، خودش یک عالم است که بر ما محیط بوده ولی برای مال محسوب نیست .

هر انسانی و هر امتی با خودش کتابی و نظامی دارد که باطن عمل و صفت و عقیده او در آن ظبط است و از چشم سطحی نگر انسان ها مستور است . خود انسان نویسنده کتاب خویش است و با عمل و کردار خود آن صحیفه می نگارد و اولیاء الهی ناظر بر کتاب ما هستند قرآن می فرماید ک « وَتَری کُلِّ اُمُه تُدعَی إِِلَی کِتابِهَا الیَومَ تُجزَونَ مَا کُنتُم تَعَلُمون * هَذَا کِتَابُنَا یَنطِقُ عَلَیکُم َبِالحَق إِناکُنَّا نَستَنسِخُ مَا کُنتُم تَعمَلُونَ » و هر امتی را به زانو در آمده می بینی ، هر امتی به سوی صحیفة عمل خویش فرا خوانده می شود ، آن چه را انجام دادید امروز پاداش ان را می یابید ، این کتاب ما است که بر علیه شما به حق سخن می گوید ، ما آنچه می کردید را نسخه بر می داشتیم .

پس معلوم است هر کسی در صحیفه عمل خویش قرار خواهد گرفت و نامه عمل ، عین عمل می باشد هم چهره ظاهری عمل در آن جا برای ما معلوم می کند عمل ماست و هم چهره باطنی عمل در آن جا برای ما معلوم می کند عمل ما است و چهره باطنی عمل در آن جا مظبوط است که در واقع جزاء و تجسم عمل ما است . قرآن در همین رابطه در مورد سرنوشت کفار می فرماید : «... وَ یَقُولُونَ یا وَ یلَتَنَا مَا لِهَذا الکِتابِ لَایُغادِرُ إلا صَغیِرَهً وَلا کَبیرَه إلا أَحصاها وَوَجَدوُوا مَا عَمِلُوا حَاضِراً وَ لَا یَظلِمُ رَبُّکَ أحَدًا » کفار می گویند : ای وای بر ما ، این چه کتابی است که هیچ کار کوچک وبزرگی را فرونگذاشته ، جز اینکه آن را به حساب آورده ؛ و آنچه را انجام داده اند حاضر می یابند و پروردگار تو به هیچ کَس ظلم نمی کند .

پس در واقع انسان در نامه اعمالش گسترده می شود و همه زوایای شخصیتش به تماشا می آید و نامه عمل همان عالَم و نظامی است که انسان با انتخاب های خود ساخته است و در عالمی فوق زمان و مکان با اصل عمل روبه روست با همان جهتی که در نیت خود داشت . امام صادق « علیه السلام» می فرمایند : « کسی که برای خدا به زیارت برادرش رفت ، روز قیامت در میان قطعاتی از نور می رود و مرور نمی کند به چیزی مگر آنکه از همه جا نور به او متوجه است ، تا اینکه در برابر خداوند عَزَوَجَل توقف می کند. سپس خداوند می فرماید : مرحبا ! و هنگامی که خداوند به او گفت مرحبا ، خداوند نعمت هایش را برایش می بخشاید. چنانچه ملاحظه می فرمایید چون نیت آن فرد ، ملاقات برادرش بود برای خدا ، پس عملاً باطن او توجه کردن به خدا بود و لذا در قیامت به سوی خدا می رود و با خدا روبه رو می شود و این همان قرائت نامه اعمال است ، همچنان که اعمال گناهکاران طوق گردنشان می شود .

بنابه نظر امام خمینی «ره» : « صفحه نفس ما ، یکی از نامه های اعمال ما است ؛ این که می فرماید : « یا وَیلَتنا ما لِِهَذَا الکِتابُ لَا یُغَادِرُ صَغِیرَهً وَلا کَبیِرَهً الا أحصَاهَا » وای بر ما این چه کتابی است که اعمال کوچک ما را فروگذار نکرده جز آن که همه را حساب نموده است . شاید کتابی که خداوند متعال می فرماید همین لوح نفس باشد که ملائکه موکل در آن می نویسند » . عارفه جلیل القدر ، مرحومه بانو امین «رحمه الله علیه » در تفسیر آیة « عَلِمَت نَفس مَا قَدَمَت وَ اَخَرَت » می فرماید « شاید این دانایی اشاره به این باشد که آن وقت چیزی از اعمال و افعال و صفات وملکات انسان مفقود نمی گردد و همه در صحفیة نفس بشری مبّرز و ظاهر می گردد ، زیرا همه آنچه انجام داده به یک صورت فعلی و وجدانی در نظر وی حاضز می گردد ، به طوری که گویا همان وقت مشغول آن عملیات است ، « یَومَ تَجِدُ کُلُّ نَفسٍ وَمَا عَمِلَت مِن خَیرٍ مُّحضَرًا وَ َما عَمِلَت مِن سُوَءٍ تَوَدُّ لَو أَنَّ َبینَهَا وَ َبینَهُ أَمَدًا بَعِیدًا » زیرا که عالم قیامت ، عالم حقیقت وفعلیت است ، اول و آخر یکی می شود .... »

کتاب معاد بازگشت به جدی ترین زندگی ، ص 170 .

 نوشته شده توسط محمد جوانمردی در سه شنبه 88/7/28 و ساعت 10:50 عصر | نظرات دیگران()