سؤال قبر

تمام مسلمین متفق اند در اینکه در قبر از اصول عقاید از مؤمن و کافر فی الجمله سؤال می شود ، اگر چه در کیفیت آن اختلاف دارند و اینکه مؤمن د رقبر و در عالم برزخ متنعم و کافر معذب است تا قیامت . در قرآن مجید سوره غافر آیه 46 ، نسبت به آل فرعون فرموده است « در صبح و شام عرضه می نماید آتش را به آل فرعون و د رقیامت داخل می شوند آل فرعون د رسخت ترین عذابها » از این آیه مبارک مطالبی می توان استخراج نمود . 1 ) معلوم می شود مقصود عذاب قبل از قیامت است زیرا که قیامت صبح و شام مثل صبح و شام این عالم ندارد و نیز اینکه شدت عذاب را اختصاص می دهد به قیامت ، معلوم می شود در قبر و عالم برزخ که واسطه بین دنیا و آخرت است عذاب خفیفی نیز هست . 2 ) روح بشر با آن جسم حقیقی وی ، پس از مُردن فانی نمی گردد در صورتیکه چنانچه محسوس است بدن عنصری وی پوسیده و خاک گردیده و گرنه عرضه نمودن آتش بر وی معنی ندارد . 3 ) ثواب و عقاب روحانی و جسمانی مخصوص به اخرت نیست بلکه در عالم برزخ نیز مؤمنین متنعم و کافر معذب می باشد چنانچه ازپیغمبر اکرم (ص) است که فرمودند : « قبر یا باغی است از باغهای بهشت ، یا گودالی است از گودالهای جهنم » و در احادیث دیگر فرموده :

« در قبر دو ملک نازل می گردند برای مؤمن و آنها را مبشر بشیر گویند و دو ملک برای کافر و آنها را نکیر و منکر گویند » و شاید اینکه دو ملک مؤمن را بشیر و مبشر می گویند به مناسبت این است که مؤمن را بشارت می دهند به خوشنودی حق و اینکه در بهشت مقام و مرتبه ای برای وی مهیا گردیده . و اینکه دو ملک کافر را نکیر و منکر می گویند به مناسبت این است که کافر منکر حق و منکر رسولان حق است . آنچه که از اخبار بر می آید این است که در قبر روح موقتاً عود می نماید به بدن میّت و از وی از اصول عقائد و دیانت سؤال می شود .

و شاید سرّش این باشد که پس از قبض روح و قطع شدن نفس تا اندک مدتی هنوز اثر حیات در بدن عنصر باقی است یعنی ولو آنکه روح از بدن جدا می گردد لکن تا بدن میت به حال خود باقی است روح بواسطه علاقه ای که با بدن خود دارد با اوست و بکلی لز وی مفارقت نمی کند ، این است که در قبر روح با بدن همراه است و البته سؤال از روح می شود لکن ممکن است اثر اعمال از ثواب و عقاب به بدن نیز سرایت نماید . لکن از بعضی از اخبار چنین بر می آید که سؤال قبر مخصوص دو دسته است ، یکی مؤمن محض یعنی موحدین و کسانیکه ایمانشان از روی بصیرت و فهمیدگی باشد نه از روی تقلید و گفته های غیر و دیگری کافر محض ، یعنی کافری که کفرش از روی عناد و ضدیت و دشمنی و تعصب باشد نه تقلیدی و نفهمی و جهالت ، اما با ، یعنی کسانیکه بصیرتی در امر دین ندارند آنها را به حال خود وا می گذارند تا در قیامت و روز موعود حساب آنها بشود . و شاید سرّش این باشد که چون متوسطین توسعه فکر و نظر در دلائل و احساسات روحی و کاوش افکاری ندارند و ایمانی که محض اعتقاد تقلیدی و بدون تحقیق باشد چندان دارای اهمیت نمی باشد اگر اعتقاد با افکار صحیح در روح رسوخ نمود و منجر به اطمینان و یقین قطعی شد به طوریکه موجب صفای روح و آرامش قلب و آرامش کامل گردید و نفس متکی بر آن شد ، البته دارای اهمیت می گردد و روح کافر محض اگر چه بسیار خبیث و شرور و ظالم است لکن چون در عدم عقیده ثابت و صمیمی است معلوم می شود در بی اعتقادی خود موجباتی برای بی دینی خود تحصیل کرده و چون حدود احساساتش کوچک است و ، سعه روحی ندارد نمی تواند به عمق مطلب فرو رود و طبع سرکش جسور او هم نمی گذارد زیر بار تقلید اهل حق برود این است که در بی دینی خود غوطه ور می شود و د رمقابل اهل حق و مؤمن کامل کمر خصومت و ضدیت می بندد و با آنها دشمنی می کند .

این اشخاص چنانچه خود را به درک اسفل می رسانند باعث فساد اخلاق دیگران هم میشوند و دیگران را هم از سعادت باز می دارند . اما متوسطین چون عقاید و عملشان از روی نفهمی و بی خردی و عدم بصیرت است و غور در مطالب ننموده اند و وسعت فکر ندارند تا به دنبال دلیل بروند پس ایمانشان محض نیست و مشوب به عدم اطمینان است و ایمان کامل موجب صفای روح و لذت بخش است در وجود آنها یافت نمی شود . پس از اینجا معلوم میشود که سؤال نمودن از مؤمن محض و کافر محض روی میزان عدلست ، چنانچه در دیوان قضاوت و محاکمه دو دسته را به حضور می طلبند یکی اشخاصی که خدمت به مملکت نموده اند و دیگری کسانیکه جنایتی و شرارتی در مملکت نموده اند . پس معلوم شد که سؤال قبر هم بر طبق ضابطه و قانون تعادل است ، آری از که بنالیم که هر چه هست ـ از ماست که بر ماست ـ خداوند به بندگان خود ستم نمی کند .

 نوشته شده توسط محمد جوانمردی در سه شنبه 88/7/28 و ساعت 11:22 عصر | نظرات دیگران()